Papierowy recykling

• Biżuteria
• Magdalena Modzelewska

Powszechnie wiadomo, że papier jest wykonany z drewna, a wiele drzew jest wycinanych w celu spełnienia wymogów w świecie papieru. Co powiecie na przekształcenie makulatury z powrotem w drewno? Byłby to dobry sposób na recykling papieru, oraz zaoszczędzenie sporej ilości wycinanych drzew.

Recykling polega na takim ponownym przetworzeniu zużytych przez człowieka materiałów, w wyniku którego pozyskuje się nowe lub takie same substancje. W obecnych czasach nikogo nie trzeba namawiać do segregowania i recyklingu odpadów. Każdy wie, że w pewnym momencie skończą nam się surowce naturalne i żeby przetrwać kolejne tysiące lat odpady muszą być ponownie przetwarzane i wykorzystywane. Projektantowi nie powinna wystarczać tylko segregacja odpadów, w moim mniemaniu należy do niego pokazywanie społeczeństwu, że z odpadów można zrobić coś niesamowitego, coś co w ówczesnych czasach każdy chciałby mieć w domu. Wszyscy powinni wspierać ochronę środowiska i promować nowatorskie rozwiązania w tej dziedzinie.

Wracając do papieru. Jego produkcja sięga ilości 340 mln ton rocznie. Wyprodukowanie jednej tony to ścięcie 17 drzew i zanieczyszczenie 440 tys. litrów wody. Zamiast tego można powtórnie wykorzystać makulaturę i stworzyć z niej drewno i meble.

Recykling jest jedną z niewielu nienasyconych, jak do tej pory, gałęzi gospodarki, którą w tej dekadzie czeka największy rozkwit. Od lat podejmujemy działania mające na celu ograniczenie wyrębu lasów i zachowanie tzw. "zielonych płuc Ziemi". Jest to ogromne wyzwanie, ponieważ w ciągu jednej sekundy znika hektar lasów, a w ciągu roku wycince podlegają lasy tropikalne o powierzchni Polski. Papier nie jest głównym powodem takiego stanu rzeczy, ale jest jednym z powodów pozyskiwania drewna.

Biżuteria z recyklingowego drewna

Zawsze chciałam stworzyć drewno z papieru, szukałam różnych metod, którymi mogłabym to zrobić. Przeszukiwałam masę artykułów i ogłoszeń firm zajmujących się skupem makulatury. Na początku chciałam, aby jedna z tych firm sprasowała dla mnie stare gazety, szybko jednak zmieniłam zdanie, gdy zobaczyłam co z makulaturą zrobił Mieke Meijer. Postanowiłam spróbować domowymi metodami stworzyć papierowy walec drewna. Metodą prób i błędów w końcu udało się "wyprodukować" kilka klocków. Aby przekonać się jaki materiał jest najlepszy, użyte zostały wszystkie dostępne na rynku papiery nadające się do recyklingu, szare i kolorowe gazety oraz nowe i pożółkłe książki. Najlepszym surowcem okazała się szara gazeta, najgorszym jej kolorowy odpowiednik.

Stworzone walce i tuby zastały pocięte na elementy centymetrowe i półcentymetrowe. Na niektórych krążkach układały się bardzo przypadkowe zdania, m.in. "moc świeżego oddechu" czy "zażywali bo cierpieli". Szare gazety bardzo dobrze komponują się z mosiądzem, współgrają i tworzą harmonijną całość.

Każdy pierścionek jest unikatem, którego nie da się powtórzyć, bowiem w trakcie obróbki ręcznej mogą wystąpić nieprzewidziane problemy, takie jak odklejenie się części elementu. Ciekawy efekt powstaje w wyniku połączenia kartek starych, pożółkłych książek. W rezultacie otrzymany materiał wygląda jak jasne drewno, przypominające swoją strukturą sosnę, brzozę czy jesion. Pocięte kawałki pod wpływem wilgoci zachowują właściwości prawdziwego drewna, słoje rozdwajają się tworząc charakterystyczne szczeliny.

Walec ze starych książek został pocięty pod kątem 55º, dzięki czemu uzyskany efekt bardziej przypomina deskę. Tylko dzięki napisom na krawędziach plastra można wywnioskować, że to jednak nie jest drewniany element. Dodatkowym atutem powstałym w trakcie cięcia są krawędzie wynikające ze sklejania kartek razem ze sobą. Przypominają postrzępione, połamane części deski.

W niektórych przypadkach konieczne stało się zastosowanie lakieru bezbarwnego, półmatowego do drewna. Niestety papier nie jest na tyle trwały, żeby zachować wytrzymałość prawdziwego drewna w przypadku cienkich elementów. Lakier skleja, utrwala i chroni element z zewnątrz przed niekorzystnym działaniem czynników atmosferycznych, niestety jednocześnie tracąc na delikatności struktury.

Magdalena Modzelewska

Absolwentka Instytutu Wzornictwa Politechniki Koszalińskiej. Zajmuje się zarówno projektowaniem małych form przemysłowych, jak i wnętrz budynków mieszkalnych czy biurowych. Aktualnie pracuje we włoskiej firmie zajmującej się głównie projektowaniem wnętrz. Wielokrotnie nagrodzona i wyróżniona w konkursach i stypendiach, między innymi dwukrotna stypendystka Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Jej prace można było oglądać na wielu wystawach autorskich i zbiorowych w kraju i za granicą.
Projektowanie biżuterii i recykling to jej pasja. Zaprojektowała między innymi nagrodę główną przyznawaną w konkursie Ecozakręceni organizowanym przez Kroplę Beskidu. Projekt daje jej największą satysfakcję, gdy wpływa przyjaźnie na środowisko.

Strona internetowa:  modzelewska magdalena.