Wyobraźnia wyzwolona

• Wizje
• Kret

Jeżeli od obrazów Witkacego odejmiemy brzydotę i niezgrabność sztucznie wywołanych wizji, natomiast jeżeli surrealistycznym realiom dodamy delikatność najpiękniejszych rysunków Wyspiańskiego, wówczas możemy sobie wyobrazić jak wygląda świat plastyki Waldemara Dąbrowskiego. Wyobraźnia wyzwolona od wszelkich turpistycznych transformacji tak dziś często spotykanych choćby u Dudy-Gracza czy Beksińskiego. Nie natrafimy tu na nic współczesnego malarstwa Neue Wilde, prymitywnego w swoim wyobrażeniu o makabrze jutra, ani słowa także o estetycznym dążeniu do komfortu świata Pewexów pop-artowej Grupy Luxus. Napotkamy natomiast świat wyobraźni rozpostarty przestrzenią kosmosu, rządzący się własnymi prawami grawitacji, kolorystyką i wrażliwością na piękno tkwiące w naszych marzeniach, snach, a o to dziś bardzo trudno w sztuce. W chwili, gdy gros plastyków krzyczy o swojej „nieumiejętności” pokrywając płótno koszmarnymi płodami swojej chorej wyobraźni, gdy kolor zdaje się uciekać przed widzami w szarość twarzy malarza, Dąbrowski roztacza przestrzenie kolorystyczne i bez mała hiperrealistycznie dopracowane detale. Malarstwo Dąbrowskiego wyrasta z tego samego pnia kultury, co muzyka elektroniczna, poezja kreacyjna, stara się uchwycić to, co może dostrzec jedynie jednostka wrażliwa - twórca, aby przekazać widzom w „chwili magicznej”, w chwili, która łączy wszechświat immanentnie jak również transcendentnie od poszczególnych atomów do roju galaktyk.
W czasie marnym dla sztuki wolnej od kanonu, w czasie, gdy artysta bez dyplomu pozostaje na zawsze jedynie amatorem, zewsząd zaś słyszymy głosy o konieczności zaangażowania się w rzeczywistość, Dąbrowskiemu udało się uchwycić Piękno - słowo tak dziś zdewaluowane, nie posiadające żadnej ścisłej dekonotacji. Czasy antyku dawno już minęły i pojęcie takie jak estetyka, piękno, sztuka utraciły jakiekolwiek znaczenie pozytywne.

Entuzjazm tego artykułu wynika z faktu, iż tak trudno dziś natrafić na twórczość oryginalną i pozostawiającą pozytywne wrażenie artystyczne, a jednocześnie poprzez estetykę i formę odbiegające od ogólnie przyjętych nurtów. Entuzjazm mój jest tym większy, gdy wspomnę jak przed pierwszym spotkaniem z twórczością Dąbrowskiego sądzone mi było przemierzyć sale PWSSP w poszukiwaniu kogoś, kto potrafiłby namalować coś więcej niż zielonego manekina z czerwonymi guzikami czy nadgryzioną przez szczury lalkę. Niestety, wyczynu tego nie udało mi się osiągnąć. Tym większy efekt wywarły na mnie obrazy wiszące na zapleczu BWA, gdzie jako monterzyści wystaw artystycznych pracowali Waldemar Dąbrowski i Dariusz Szmajda. Tworzyli oni do 1988 r. nieformalną grupę plastyczną. Koniec grupie przyniósł wyjazd Dariusza Szmajdy poza granice kraju. Być może usłyszymy o nim za parę lat, gdy powróci w sławie. Zachód znacznie częściej poznaje talent Polaka niż jego własna Ojczyzna.

Wspólne także były trzy poprzednie prezentacje prac w Pałacyku, (legendarny, wrocławski klub studencki), Foto-Medium-Art i w Kościółku Modrzewiowym w Parku Szczytnickim. Należy tu nadmienić, iż wystawom w Pałacyku i Foto-Medium-Art towarzyszyły działania poetyckie grupy SANS-GENE (grupę poetycka tworzyli m.in. Beata Pawłowicz i Krzysztof Świerkosz) i muzyczne kapeli TEATRZYK MD oraz ASH. Nie jest więc twórczość Dąbrowskiego i Szmajdy wyalienowana, wyrasta z tego samego buntu przeciw zastanym kanonom i formom myślenia fabularnego, co większość wrocławskich „podziemnych” formacji.

Dla wyjaśnienia związku twórczości, warsztatowo w pełni profesjonalnej, Waldka i Darka z wrocławskimi formacjami należy stwierdzić, że nie kończyli oni żadnej ze szkół artystycznych. Dzięki czemu udało im się uchronić przed zmanierowaniem tak formalnym jak i osobowościowym, które w większości przypadków charakteryzuje młodych ludzi z dyplomami PWSSP (obecnie ASP).

Osobowości twórcze muszą kształtować się w samotności. Muszą nauczyć się określić swoje możliwości i talent. Sztuka jest dziedziną dziewiczą, szkoła artystycznie narusza jej czystość w zamian oferując jedynie technikę, którą i tak można zdobyć przez długotrwałą pracę.

Nie bez przyczyny pisząc o twórczości Dąbrowskiego wspomnieliśmy Witkacego. Artysta ceni bardzo wysoko tak osobowość jak i myśl filozoficzną tego twórcy. Odnosi się z lekceważeniem do naśladowców mistrza.

Witkacego nie można kopiować, niektórzy jednak próbują - pijąc wiele wódki, na tym jednak kończą się ich możliwości.

Nie podejmując dialogu ze światem, wyrzekając sie narracyjności, w zamian oferując przeżycie metafizyczne, twórczość Dąbrowskiego znajduje się na pograniczu Czystej Formy. Autor prac, które możemy obejrzeć obecnie w sali wystawowej INDEXU, nie czuje się jednak w żadnym stopniu spadkobiercą myśli powstałej przed półwieczem.

Na przyznanie się do przynależenia do jakiegokolwiek nurtu, szczególnie tak dziś modnego, jest jeszcze zbyt wcześnie. W sztuce zbyt często teoria przerasta efekt artystyczny, a przy kiepskim obrazie wisi cała lista wielkich inspiratorów.

Mistrzami malarstwa są dla Dąbrowskiego Leonardo da Vinci oraz Vincent van Gogh. Można autorowi prac pod wspólnym tytułem „Bogowie nie płaczą” wierzyć, bowiem potrafi oddać na płótnie psychologię, już nie jednostki jak u Leonarda, ale wręcz całego toposu.

O swojej niekonwencjonalnej estetyce mówi Dąbrowski enigmatycznie - płótno oddaje to, co dzieje się aktualnie w tym miejscu, w którym jestem a ponieważ nie mogę być w dwóch miejscach naraz, obrazy posiadają estetykę jednego [tego a nie innego] miejsca.

(Iglica, dolnośląski dwutygodnik młodych, Nr18 (46) 30 września 1988)

Waldemar Dąbrowski

Wrocławianin. W latach 1985-1989 pracownik wrocławskiego Biura Wystaw Artystycznych. Zajmuje się malarstwem oraz grafiką komputerową. Inspiracji autorowi dostarczają z jednej strony obserwacje świata, zwłaszcza przyrody, z drugiej – ulotne, subiektywne wizje i przeżycia, możliwe do uwiecznienia dzięki własnym malarskim środkom ekspresji.
Brał udział w kilkudziesięciu wystawach indywidualnych i zbiorowych. Prace w zbiorach prywatnych w Polsce i zagranicą.

Strona internetowa: www.malarstwodmw.artist.pl.