Z babcinych serwetek na...

• Wzornictwo
• Lucyna Juchiewicz

Nie od dziś we wzornictwie przemysłowym czerpie się inspiracje z folkloru. Kto jednak pamięta lata osiemdziesiąte, ten z pewnością wie, że był to czas, gdy na elementy folkowe patrzyło się trochę z politowaniem, trochę z rozbawieniem.

Jeśli już ktoś chciał mieć w swoim domu przedmiot z łowickim czy kaszubskim wzorem, to… musiał być grubo po pięćdziesiątce. Szczytem sięgania po wyroby etno było kupno zakopiańskich kapci albo grubych, wełnianych skarpet, skrzętnie chowanych w butach Relax.

fot. materiały prasowe Folkownia

Z serwetki na zegarek

Wydaje się, że zmiany w spojrzeniu na inspiracje folkowe we wzornictwie przemysłowym zaczęły się wraz z wejściem Polski do Unii Europejskiej. Z jednej strony powstała więc chęć podkreślenia swojej odrębności, a z drugiej – pokazania tego, co mamy oryginalnego i niepowtarzalnego. W ten oto sposób wzory kaszubskie (choć nie tylko) odbyły wędrówkę z serwetek wyszywanych przez matrony z Koła Gospodyń Wiejskich wprost na… przedmioty, których wcześniej nikt by się nie spodziewał! Bluzki, buty, apaszki, saszetki, skarpetki, pościele, notatniki, biżuteria, zegarki – by wymienić tylko niektóre.

fot. materiały prasowe Folkownia

Znaczenie kolorów w hafcie kaszubskim

Wzory kaszubskie zwykle powstają na białym tle (choć obecnie widać zmianę w tej tradycji). Wykorzystuje się w nich zaledwie 7 kolorów tęczy, a każdy z nich symbolizuje to, co w Kaszubach najcenniejsze. Kolor chabrowy to symbol pięknych kaszubskich jezior. Kolor niebieski przypomina niebo nad Kaszubami. Kolor granatowy symbolizuje głębię morza. Kolor żółty ma przywodzić na myśl łany zbóż. Zieleń symbolizuje bogate w zwierzynę lasy. Czerwony mówi o krwi, którą Kaszubi są gotowi przelać za ojczyznę, a czerń przypomina kaszubską ziemię na polu.

fot. materiały prasowe Folkownia

Kaszëbsczi zégarci

Współcześni projektanci łączą dziś kaszubskie wzory z nowoczesnymi materiałami, tworząc małe dzieła wzornictwa przemysłowego, które mogą się spodobać nie tylko osobom w pewnym wieku, ale przede wszystkim ludziom młodym. Tym, którzy nie wstydzą się już swojego pochodzenia, dziwnego, niezrozumiale brzmiącego dla turystów dialektu i wzorów zdobiących niegdyś babcine serwety i tandetne wazony. Zegarki to nowoczesne gadżety, w których delikatne, kaszubskie wzory ze smakiem zostały połączone z paskami parcianymi, z naturalnej skóry lub z metalowymi bransoletkami. Japoński wewnętrzny mechanizm i widoczna dbałość o wykonanie sprawiają, że kaszëbsczi zégark po prostu chciałoby się mieć.